کد مطلب:223662 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:214
نظریه مورخین اروپا
اما اهالی اروپا كه در قرن آخیره بفوائد علم آگاه و مطلع و از موائد و منافع آن بهرمند و منتفع شده و در كسب اطلاع و درك حقایق و فهم دقایق و كشف رموز و استخراج كنوز آن اقدامی بسزا نموده و این راهرا بقدمی راسخ پیموده شرحی كه علمای جغرافی و سیاحان غربی در این باب نوشته اند بقرار ذیل است:
در سال هزار و هفصد و هشتاد و سه مسیحی تقریبا 171 سال قبل فوشایر نام سیاح انگلیسی بسیاحت ایران پرداخته و در عبور از خراسان شرحی از مشهد نوشته. [1] .
هرات در عهد شاه اسماعیل صفوی از دارالملكی خراسان خارج شد و مشهد كه مضجع حضرت رضا علیه السلام می باشد قاعده ی «مركز» این مملكت گردید.
شاه اسمعیل خود را از نژاد امام رضا علیه السلام كه یكی از ائمه ی اثناعشر امامیه است می دانست و از زمان این پادشاه مشهد بواسطه ی هدایا و توجهات جماعت شیعه با رونق و معمور گردید
[ صفحه 52]
نادرشاه كه از سلاطین قسی القلب بی اعتقاد ایران بوده [2] بتزیین این شهر كوشیده و صحنی عالی برای حرم حضرت رضا علیه السلام بنا نموده و ضریحی از نقره بدور مرقد مطهر نصب كرده و قندیلی بسیار وزین از همین فلز بالای مرقد آویخته است. همین سیاح می نویسد: نادر میرزا از شاهزادگان نادری خزانه ی حضرت امام رضا علیه السلام را غارت كرده و به مصرف جنگ و جدل می رساند و علماء او را لعنت می نمایند.
سیر جان ملكم [3] ایلچی انگلیسی كه در عهد فتحعلیشاه از جانب كمپانی حكومت هندوستان بایران آمده و صاحب تاریخ معروفست و صاحب منصبی همراه داشته موسوم به ما كدونال كینیر كه جغرافی ایران را نوشته در آن جغرافی راجع به مشهد می نویسد:
مشهد پایتخت خراسان ایران است و در دو فرسخی شهر قدیم طوس واقع اشتهار این شهر بواسطه ی دو مقبره است یكی مرقد حضرت امام رضا علیه السلام دیگر قبر خلیفه هرون الرشید - سكنه ی مشهد پنجاه هزار نفر در سال 1250 و دارای اقسام فواكه و مأكولات كه جمله حاصل مزارع و باغات اطراف شهر است دیوار سختی این شهر را احاطه كرده كه دایره ی آن سه فرسخ می باشد بازار بزرگ در تمام طول شهر بخط مستقیم از مشرق به مغرب بامتداد سه میل ممتد می باشد شهر منقسم بدوازده محله است كه پنج از آن بایر و باقی دایر است بناء ابنیه و بیوتات شهر چندان امتیازی ندارد و دیوانخانه ی حكومتی نیز از بناهای عالی شمرده نمی شود حاكم شهر محمد ولی میرزا پسر پادشاه است مالیات خراسان بعد از وضع مخارج آنچه بخزانه طهران عائد می شود نود هزار تومان است مشهد با بخارا و بلخ و قندهار در هرات و یزد تجارت معتبر دارد و در كارخانهای آن مخمل خوب می بافند و پوستهای مشهد كه بمصرف پوشش می رسد در كمال امتیاز است.
در سال هزار و هفصد و هشتاد و سه مسیحی تقریبا 171 سال قبل فوشایر نام سیاح انگلیسی بسیاحت ایران پرداخته و در عبور از خراسان شرحی از مشهد نوشته. [1] .
هرات در عهد شاه اسماعیل صفوی از دارالملكی خراسان خارج شد و مشهد كه مضجع حضرت رضا علیه السلام می باشد قاعده ی «مركز» این مملكت گردید.
شاه اسمعیل خود را از نژاد امام رضا علیه السلام كه یكی از ائمه ی اثناعشر امامیه است می دانست و از زمان این پادشاه مشهد بواسطه ی هدایا و توجهات جماعت شیعه با رونق و معمور گردید
[ صفحه 52]
نادرشاه كه از سلاطین قسی القلب بی اعتقاد ایران بوده [2] بتزیین این شهر كوشیده و صحنی عالی برای حرم حضرت رضا علیه السلام بنا نموده و ضریحی از نقره بدور مرقد مطهر نصب كرده و قندیلی بسیار وزین از همین فلز بالای مرقد آویخته است. همین سیاح می نویسد: نادر میرزا از شاهزادگان نادری خزانه ی حضرت امام رضا علیه السلام را غارت كرده و به مصرف جنگ و جدل می رساند و علماء او را لعنت می نمایند.
سیر جان ملكم [3] ایلچی انگلیسی كه در عهد فتحعلیشاه از جانب كمپانی حكومت هندوستان بایران آمده و صاحب تاریخ معروفست و صاحب منصبی همراه داشته موسوم به ما كدونال كینیر كه جغرافی ایران را نوشته در آن جغرافی راجع به مشهد می نویسد:
مشهد پایتخت خراسان ایران است و در دو فرسخی شهر قدیم طوس واقع اشتهار این شهر بواسطه ی دو مقبره است یكی مرقد حضرت امام رضا علیه السلام دیگر قبر خلیفه هرون الرشید - سكنه ی مشهد پنجاه هزار نفر در سال 1250 و دارای اقسام فواكه و مأكولات كه جمله حاصل مزارع و باغات اطراف شهر است دیوار سختی این شهر را احاطه كرده كه دایره ی آن سه فرسخ می باشد بازار بزرگ در تمام طول شهر بخط مستقیم از مشرق به مغرب بامتداد سه میل ممتد می باشد شهر منقسم بدوازده محله است كه پنج از آن بایر و باقی دایر است بناء ابنیه و بیوتات شهر چندان امتیازی ندارد و دیوانخانه ی حكومتی نیز از بناهای عالی شمرده نمی شود حاكم شهر محمد ولی میرزا پسر پادشاه است مالیات خراسان بعد از وضع مخارج آنچه بخزانه طهران عائد می شود نود هزار تومان است مشهد با بخارا و بلخ و قندهار در هرات و یزد تجارت معتبر دارد و در كارخانهای آن مخمل خوب می بافند و پوستهای مشهد كه بمصرف پوشش می رسد در كمال امتیاز است.
[1] سياحت نامه ي فورشاير ص 155 و ص 207.
[2] هميشه مستشرقين در مقام تضعيف ايرانيان و رجال ممالك مستعمره بوده اند.
[3] تاريخ سايكس - ميرزا ملكم خان كه هر دو از مستشرقين هستند و سمپاشي فراوان در كتب خود كرده اند.